Psychodiagnostiek bij kinderen en jongeren

Bij sommige hulpvragen en moeilijkheden is het zinvol om op een systematische manier in kaart te brengen wat er aan de hand is, hoe we dit kunnen begrijpen en verklaren en welke interventies helpend kunnen zijn.

Een psychodiagnostisch proces bestaat uit een aantal fasen. Tijdens de intakefase staan we stil bij de klachten die er zijn en willen we zoveel mogelijk informatie verzamelen over het functioneren van het kind of de jongere. Hierbij hebben we ook aandacht voor de krachten en de sterktes van het kind en zijn of haar context.

In de volgende fase integreren we de informatie uit de intakefase met onze vakkennis om een onderzoekstraject uit te stippelen. De ontwikkelingsdomeinen die we kunnen onderzoeken zijn onder meer intelligentie, aandacht en concentratie, geheugen, executieve functies, zelfbeeld, emotieregulatie, sociaal-cognitieve vaardigheden,… Afhankelijk van de onderzoeksvragen gebruiken we specifieke onderzoeksmiddelen om gegevens te verzamelen. Zo kunnen we genormeerde testen afnemen, zoals een intelligentietest, een aandachtstest en testen die peilen naar de zelfsturende vaardigheden. Ook voeren we spelobservaties uit en gebruiken we projectief materiaal zoals tekeningen en verhalen die het kind brengt. Daarnaast gaan we met oudere kinderen in gesprek en maken we gebruik van vragenlijsten die de jongere, de ouders of andere opvoeders en leerkrachten invullen. Bij jonge kinderen kan, afhankelijk van de vragen die er zijn, een klasobservatie zinvolle informatie opleveren.

Al het materiaal dat we verzamelen tijdens de onderzoeksfase verwerken en interpreteren we om onze onderzoeksvragen te beantwoorden en te komen tot een samenvattend beeld. De bevindingen bespreken we tijdens het adviesgesprek waarin we bekijken of hulp zinvol is en zo ja, welk hulpaanbod het meest passend is. Het hele onderzoeksproces vindt zijn neerslag in een uitgebreid verslag dat na het adviesgesprek bezorgd wordt.

Het aantal sessies dat nodig is om onze onderzoeksvragen te beantwoorden, is vooraf moeilijk te bepalen. Dit hangt immers af van de onderzoeksvragen die er zijn, de leeftijd en de eigenheid van het kind. We bespreken het diagnostisch proces steeds alvorens we het eigenlijke onderzoek starten.